10 złotych 1934 Józef Piłsudski-Orzeł Strzelecki

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
10 złotych 1934
Józef Piłsudski-Orzeł Strzelecki
Dane podstawowe
Emitent

Bank Polski

Nominał

10 złotych

Rocznik

1934

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

300 000 szt.

Data emisji

31 lipca 1934

Data wycofania

22 listopada 1939

Projektant

Stanisław Ostrowski

Opis fizyczny
Masa

22 g

Średnica

34 mm

Materiał

srebro Ag750

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta okolicznościowa
moneta obiegowa

10 złotych 1934 Józef Piłsudski-Orzeł Strzeleckiokolicznościowa moneta dziesięciozłotowa, bita w srebrze, wprowadzona do obiegu 31 lipca 1934 r. rozporządzeniem Ministra Skarbu z dnia 21 lipca 1934 r. (Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 669)[1], wycofana na podstawie rozporządzenia ministrów gospodarki, finansów i spraw wewnętrznych Rzeszy wydanego 22 listopada 1939 r. w okresie Generalnego Gubernatorstwa, według którego monety bite w srebrze w okresie II Rzeczypospolitej należało obowiązkowo wymieniać na pieniądze papierowe[2].

Moneta upamiętniała 20. rocznicę wymarszu Pierwszej Kompanii Kadrowej Legionów, podobnie jak pięciozłotówka o takich samych wzorach awersu i rewersu[3].

Awers

W centralnym punkcie znajduje się orzeł legionowy wzorowany na orzełkach z czapek legionistów z 1914 roku, otoczony napisem „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a na dole napis „10 ZŁOTYCH 10”[4].

Rewers

Na tej stronie monety umieszczono lewy profil marszałka Józefa Piłsudskiego, u dołu, z lewej strony, poniżej brody, herb Kościeszaznak mennicy w Warszawie, z prawej strony data „1934", a wzdłuż obrzeża pod profilem słabo widoczne, niemal nieczytelne nazwisko projektanta[4].

Nakład

Monetę wybito w srebrze próby 750, na krążku o średnicy 34 mm, masie 22 gramów, z rantem ząbkowanym, według projektu Stanisława Ostrowskiego, w mennicy w Warszawie, w nakładzie 300 000 sztuk[4].

Opis

Dziesięciozłotówkę bito na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 27 sierpnia 1932 r. o zmianie niektórych postanowień rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 5 listopada 1927 r., definiującego parametry monet: 2, 5, 10 złotych bitych w srebrze próby 750 i masie 2,2 grama przypadających na 1 złoty (Dz.U. z 1932 r. nr 74, poz. 668)[5].

Rewers, poza datą 1934, jest identyczny z rewersem monety 10 złotych wzór 1934.

Parametry monety są identyczne z parametrami dziesięciozłotówek[6]:

Wersje próbne

Próba bita stemplem zwykłym
Próba bita stemplem lustrzanym
Klipa

W katalogach podana jest informacja o wybiciu próbnych wersji monety[4]:

  • w srebrze, z wypukłym napisem „PRÓBA” (100 sztuk),
  • w srebrze, stemplem lustrzanym, z wypukłym napisem „PRÓBA” (100 sztuk),
  • w brązie, z wypukłym napisem „PRÓBA” (100 sztuk).

Wybito także wersję monety stemplem lustrzanym w nakładzie 200 sztuk[7].

Istnieje również wersja próbna tej monety wybita w postaci kwadratowej klipy o wymiarach 47,5 × 47,5 mm, bez napisu „PRÓBA”, wybita w srebrze, w nakładzie 300 sztuk[4].

Ciekawostki

W pierwszym dziesięcioleciu XXI w. Mennica Polska wypuściła repliki dwóch konkurencyjnych projektów dziesięciozłotówki 1934 Józef Piłsudski-Orzeł Strzelecki, które nie mają swoich odpowiedników w monetach próbnych wybitych przed II wojną światową.

Zobacz też

Przypisy

  1. Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918–1945, wyd. pierwsze, Sosnowiec 2008, s. 248–250, ISBN 83-912223-4-9.
  2. Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca Sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 286, ISBN 978-83-7705-068-2.
  3. Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 159, 161, ISBN 83-87355-37-2.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, 2010.
  5. Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918-1945, 2008.
  6. Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  7. Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 231, ISBN 978-83-87355-65-4.