Skarby Stanisława Augusta (seria monet)

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Skarby Stanisława Augusta – seria monet kolekcjonerskich emitowanych przez Narodowy Bank Polski, zainaugurowana 12 marca 2013 r. dwoma monetami poświęconymi Bolesławowi I Chrobremu[1].

Seria NBP odwzorowuje słynną XVIII w. serię medalierską z wizerunkami królów Polski wykonaną na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego, powstałą w mennicy warszawskiej w latach 1791–1797/1798. Projektantami stanisławowskich medali byli Jan Filip Holzhaeusser i Jan Jakub Reichel, a wzorowano je na portretach namalowanych w latach 1768–1771 przez Marcella Bacciarellego, przeznaczonych do Pokoju Marmurowego w Zamku Królewskim w Warszawie. Na odwrotnej stronie każdego medalu Holzhaeussera i Reichela umieszczono łaciński tekst, za którego ostateczną redakcję odpowiadał zapewne sam Stanisław August Poniatowski[2].

Medalierski XVIII w. poczet królów polskich składał się z wizerunków 23 monarchów – o jednego więcej niż cykl obrazów Bacciarellego. W metalu upamiętniono dodatkowo Stanisława Leszczyńskiego, najprawdopodobniej na podstawie obrazu Jana Bogumiła Plerscha[2].

Obie XVIII w. serie, malarska i medalierska, zaczynały się od Bolesława Chrobrego, a kończyły wizerunkiem Augusta III Sasa. Seria monet Narodowego Banku Polskiego ma zostać rozszerzona do 24 władców – ostatnie dwie monety mają przedstawiać Stanisława Augusta Poniatowskiego[2].

Charakterystyka serii

Każdemu włączonemu do serii władcy poświęcone są dwie monety – w srebrze (Ag999) o nominale 50 złotych oraz w złocie (Au999,9) o nominale 500 złotych, wybite na krążkach o identycznych masie – 62,2 grama oraz średnicy – 45 mm[1][2].

Monety NBP zachowują średnicę i wielkość reliefu oryginalnych medali. Rewersy przedstawiające władców są wiernymi replikami XVIII w. dzieł Holzhaeussera i Reichela, natomiast na awersach odwzorowano pomniejszoną odwrotną, napisową stronę każdego medalu, uzupełnioną w otoku nazwą państwa, godłem Rzeczypospolitej, nominałem oraz rokiem emisji[2].

Na rancie (boku, brzegu) każdej z monet umieszczono imiona monarchy w języku polskim oraz nazwę serii: „Skarby Stanisława Augusta[2].

Lista monet serii

Lp Król Polski Data emisji Projekt Nominał Nakład (szt.) Cena emisyjna Zdjęcie
1 Bolesław Chrobry[3][2][4] 12 marca 2013 Robert Kotowicz 50 złotych do 5000 1100 zł[1] AwersRewers
500 złotych do 750 13 610[1] AwersRewers
2 Wacław II Czeski[5][6][4] 22 maja 2013 Urszula Walerzak 50 złotych do 5000 515 zł[7] AwersRewers
500 złotych do 750 12 600[7] AwersRewers
3 Władysław Łokietek[8][9][4] 13 września 2013 Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)
50 złotych do 5000 705 zł[potrzebny przypis] AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 zł[potrzebny przypis] AwersRewers
4 Kazimierz Wielki[10][11][12] 3 marca 2014 50 złotych do 5000 600 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 750 AwersRewers
5 Ludwik Węgierski[13][11][14] 10 września 2014 Urszula Walerzak (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)
50 złotych do 5000 730 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 750 AwersRewers
6 Jadwiga Andegaweńska[15][11][16] 4 grudnia 2014 Robert Kotowicz (awers)
Anna Wątróbska-Wdowiarska (rewers)
50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 AwersRewers
7 Władysław Jagiełło[17][18][19] 3 marca 2015 50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 800 AwersRewers
8 Władysław Warneńczyk[20][18][21] 15 września 2015 50 złotych do 5250 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 AwersRewers
9 Kazimierz Jagiellończyk[22][18][23] 3 grudnia 2015 50 złotych do 5250 720 zł AwersRewers
500 złotych do 750 11 500 AwersRewers
10 Jan Olbracht[24][25][26] 14 czerwca 2016 50 złotych do 6000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 AwersRewers
11 Aleksander Jagiellończyk[27][25][28] 7 grudnia 2016 50 złotych do 6000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 AwersRewers
12 Zygmunt I Stary[29][30][31] 12 lipca 2017 50 złotych do 6000 680 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 000 AwersRewers
13 Zygmunt August[32][30][33] 7 grudnia 2017 50 złotych do 6000 660 zł AwersRewers
500 złotych do 600 12 500 AwersRewers
14 Henryk Walezy[34][35][36] 12 lipca 2018 50 złotych do 5500 680 zł AwersRewers
500 złotych do 600 13 000 AwersRewers
15 Stefan Batory[37][38][39] 17 stycznia 2019 50 złotych do 5500 700 zł AwersRewers
500 złotych do 600 13 500 AwersRewers
16 Zygmunt III Waza[40][41] 23 stycznia 2020 50 złotych do 5000 720 zł AwersRewers
500 złotych do 600 15 000 AwersRewers
17 Władysław IV[40][42] 3 grudnia 2020 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 18 000 AwersRewers
18 Jan Kazimierz Waza[43][44] 26 stycznia 2021 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 18 000 AwersRewers
19 Michał Korybut Wiśniowiecki[43][45] 2 grudnia 2021 50 złotych do 5000 750 zł AwersRewers
500 złotych do 600 19 000 AwersRewers
20 Jan III Sobieski[46][47] 9 lutego 2022 50 złotych do 5000 850 zł AwersRewers
500 złotych do 600 19 500 AwersRewers
21 August II Mocny[48] 1 grudnia 2022 Robert Kotowicz[potrzebny przypis]
Anna Wątróbska-Wdowiarska[potrzebny przypis]
50 złotych do 6000
500 złotych do 600

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Skarby Stanisława Augusta na monetach NBP BOLESŁAW CHROBRY (992-1025). nbp.pl. [dostęp 2013-03-12].
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 NBP, Skarby Stanisława Augusta Bolesław Chrobry.
  3. M.P. z 2013 r. poz. 98
  4. 4,0 4,1 4,2 NBP, Monety NBP 2013.
  5. M.P. z 2013 r. poz. 383
  6. NBP, Skarby Stanisława Augusta Wacław II Czeski.
  7. 7,0 7,1 Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny, www.nbp.pl [dostęp 2021-12-21] (pol.).
  8. M.P. z 2013 r. poz. 697
  9. NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław I Łokietek.
  10. M.P. z 2014 r. poz. 155
  11. 11,0 11,1 11,2 NBP, Monety NBP 2014.
  12. NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz III Wielki.
  13. M.P. z 2014 r. poz. 755
  14. NBP, Skarby Stanisława Augusta Ludwik Węgierski.
  15. M.P. z 2014 r. poz. 1131
  16. NBP, Skarby Stanisława Augusta Jadwiga Andegaweńska.
  17. M.P. z 2015 r. poz. 217
  18. 18,0 18,1 18,2 NBP, Monety NBP 2015.
  19. NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław Jagiełło.
  20. M.P. z 2015 r. poz. 794
  21. NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław III Warneńczyk.
  22. M.P. z 2015 r. poz. 1125
  23. NBP, Skarby Stanisława Augusta Kazimierz Jagiellończyk.
  24. M.P. z 2016 r. poz. 486
  25. 25,0 25,1 NBP, Monety NBP 2016.
  26. NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Olbracht.
  27. Zarządzenie nr 23/2016 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 21 listopada 2016 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Aleksander Jagiellończyk, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  28. NBP, Skarby Stanisława Augusta Aleksander Jagiellończyk.
  29. Zarządzenie nr 15/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 19 czerwca 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt I Stary, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  30. 30,0 30,1 NBP, Monety NBP 2017.
  31. NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt I Stary.
  32. Zarządzenie nr 32/2017 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Zygmunt August, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  33. NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt II August.
  34. Zarządzenie nr 12/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 7 czerwca 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Henryk Walezy, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  35. NBP, Monety NBP 2018.
  36. NBP, Skarby Stanisława Augusta Henryk Walezy.
  37. Zarządzenie nr 31/2018 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie ustalenia wzorów, próby, masy i wielkości emisji monet o wartości nominalnej 50 zł i 500 zł, z serii "Skarby Stanisława Augusta" - Stefan Batory, isap.sejm.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  38. NBP, Monety NBP 2019.
  39. NBP, Skarby Stanisława Augusta Stefan Batory.
  40. 40,0 40,1 NBP, Monety NBP 2020.
  41. NBP, Skarby Stanisława Augusta Zygmunt III Waza.
  42. NBP, Skarby Stanisława Augusta Władysław IV.
  43. 43,0 43,1 NBP, Monety NBP 2021.
  44. NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan Kazimierz Waza.
  45. NBP, Skarby Stanisława Augusta Michał Korybut Wiśniowiecki.
  46. Narodowy Bank Polski - Internetowy Serwis Informacyjny, www.nbp.pl [dostęp 2022-02-17] (pol.).
  47. NBP, Skarby Stanisława Augusta Jan III Sobieski.
  48. NBP, Monety NBP 2022.