Franciszek Biesiadecki
medal ku czci Franciszka Biesiadeckiego wybity w 1931 | |
Data i miejsce urodzenia |
28 lipca 1869 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 lipca 1941 |
poseł do austriackiej Rady Państwa | |
Okres |
od 7 lipca 1909 |
Poseł do Sejmu Krajowego | |
Okres |
od 1913 |
Odznaczenia | |
Franciszek Ksawery Biesiadecki h. Prus (ur. 28 lipca 1869 w Krakowie, zm. 4 lipca 1941 w Konotopie[1]) – właściciel ziemski, bibliofil, kolekcjoner, mecenas ruchu bibliofilskiego w Polsce, zasłużony numizmatyk, poseł na Sejm Krajowy Galicji X kadencji.
Życiorys
Był synem lekarza patomorfologa, profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego Alfreda Biesiadeckiego, i Izy z Meyerów[2]. Miał młodszego brata Józefa, który zginął w 1886 na Czerwonym Wierchu[3]. Ukończył we Lwowie gimnazjum, następnie wydział prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego (1891)[2]. Po studiach, w latach 1892–1893 pracował w Banku Krajowym, od 1894 zajął się prowadzeniem gospodarstwa w majątku Rohatyn, gdzie posiadał bibliotekę składającą się z 5 tysięcy woluminów z zakresu historii, sztuki i numizmatyki. Księgozbiór uległ zniszczeniu podczas I wojny światowej. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (24 czerwca 1910 – 13 czerwca 1912)[4]. Członek Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie, prezes jego Zarządu Powiatowego w Rohatyniu (1914)[5].
W latach 1910–1911 był posłem do Rady Państwa w Wiedniu. W 1913 został posłem Sejmu Krajowego Galicji X kadencji reprezentując I kurię okręgu Brzeżany[6]. Założyciel, wydawca i redaktor w latach 1917–1922 czasopisma bibliofilskiego „Exlibris”. Był współzałożycielem Towarzystwa Miłośników Książki w Krakowie w 1922, a następnie w 1923 we Lwowie, gdzie w 1925 przejął po Janie Kasprowiczu funkcję prezesa. Był honorowym prezesem I i II Zjazdu Bibliofilów Polskich, członkiem Towarzystwa Numizmatycznego w Krakowie oraz Rycerskiego Zakonu Bibliofilskiego z Kapitułą Orderu Białego Kruka w Krakowie. W 1930 odznaczony Orderem Białego Kruka[7]. W 1931 Towarzystwo Miłośników Książki w Krakowie wybiło na jego cześć złoty medal wręczony mu uroczyście 14 lutego 1932 we Lwowie[8]. Nabył i przekazał do Muzeum Narodowego w Krakowie księgozbiór Antoniego Ryszarda[9].
Po wybuchu II wojny światowej pozostał we Lwowie. Aresztowany 9 kwietnia 1940, osadzony w więzieniu przy ul. Łąckiego. Następnie wywieziony do Konotopu, gdzie zmarł 4 lipca 1941[10].
Był dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy z Wandą Wereszczyńską, po raz drugi z Anielą Turysiewicz (od 1911)[2].
Odznaczenia
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[11]
Przypisy
- ↑ Parlament Österreich Republik, Kurzbiografie Biesiadecki, Franciszek Ritter von, parlament.gv.at [dostęp 2019-10-06] (niem.).
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 16. [dostęp 2021-06-30].
- ↑ epitafium Józefa Biesiadeckiego. [dostęp 2018-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-17)].
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1910, s. 927; 1911, s. 976; 1912, s. 976.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1914, Lwów 1914, s. 1028
- ↑ Wyniki Wyborów do Sejmu Krajowego Galicji. „Rzeczpospolita”. 103, s. 192, 19 lipca 1913.
- ↑ Krótki rys biograficzny
- ↑ Wręczenie medalu
- ↑ Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIII wyd. 1991, s. 558.
- ↑ Sławomir Kalbarczyk. Martyrologia Polaków w więzieniu przy ulicy Łąckiego we Lwowie w latach II wojny światowej. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, s. 110, lipiec – sierpień 2010. (pol.).
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za krzewienie czytelnictwa”.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Franciszka Biesiadeckiego w bibliotece Polona
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Członkowie Komitetu Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego
- Członkowie Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie
- Ludzie urodzeni w Krakowie
- Odznaczeni Srebrnym Wawrzynem Akademickim
- Polacy i obywatele polscy – więźniowie więzienia przy ul. Łąckiego we Lwowie (okupacja radziecka)
- Polscy bibliofile
- Polscy działacze gospodarczy (zabór austriacki)
- Polscy numizmatycy
- Polscy posłowie do Rady Państwa w Wiedniu
- Polska szlachta
- Posłowie do Rady Państwa w Wiedniu XI kadencji
- Posłowie Sejmu Krajowego Galicji X kadencji
- Urodzeni w 1869
- Zmarli w 1941