Komisja Heraldyczna

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Komisja Heraldyczna

Budynek Administracji Państwowej
przy ul. Domaniewskiej
Państwo

 Polska

Data utworzenia

1999

Przewodniczący

Paweł Dudzińskii

Zastępca przewodniczącego

Jan Wroniszewski

Adres
ul. Domaniewska 36/38
02-672 Warszawa
Strona internetowa

Komisja Heraldyczna − organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw administracji publicznej do spraw związanych z heraldyką, weksylologią oraz falerystyką, powoływana na podstawie ustawy z 29 grudnia 1998[1], która zmieniła m.in. ustawę o odznakach i mundurach z 21 grudnia 1978[2].

Opis

Komisja Heraldyczna początkowo podlegała ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[3], po reformie z 2011 ministrowi cyfryzacji[4], a od 2012 ponownie ministrowi spraw wewnętrznych i administracji[5].

Na członków komisji powoływane są w szczególności osoby wyróżniające się wysokim poziomem wiedzy z zakresu heraldyki i weksylologii, przedstawiciele organizacji, których statutowe cele związane są z heraldyką i weksylologią oraz przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego.

W skład Komisji wchodzi:

  • 5 osób wskazanych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
  • 5 osób wskazanych przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego;
  • 3 osoby wskazane przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.

Komisja składa się z przewodniczącego, jego zastępcy, sekretarza i dziesięciu członków[3][5]. Członkowie komisji zostali powołani po raz pierwszy rozporządzeniem ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000. Pierwszym przewodniczącym mianowany został Stefan Krzysztof Kuczyński, który stanowisko piastował w latach 2000-2007[6][7], a później obowiązki przewodniczącego pełnił Henryk Seroka[potrzebny przypis]. Od 2008 przewodniczącym komisji jest Paweł Dudziński[8].

Kompetencje

Komisja doradza i opiniuje szczególnie w zakresie:

  • opiniowania wzorów herbów, flag i innych symboli jednostek samorządu terytorialnego
  • opiniowania i przygotowania projektów wzorcowych aktów prawnych związanych z ustanawianiem insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią
  • udzielania konsultacji władzom i organom administracji publicznej w dziedzinie właściwego używania insygniów władzy państwowej, herbów, flag, emblematów i innych znaków i symboli związanych z heraldyką i weksylologią[9].

W toku prac komisji wypracowane zostały szczegółowe zalecenia dotyczące:

  • zasady tworzenia herbów, flag, sztandarów i pieczęci jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
  • zasady ustanawiania wyróżnień przez samorządy (odznak honorowych, medali honorowych)
  • zasady sporządzania łańcuchów samorządowych[10].

Komisja opiniowała również najnowsze odznaczenie państwowe ustanowione 15 grudnia 2016, które będzie nadawane przez Prezydenta RP – Krzyż Wschodni[11][12].

Skład

Aktualny skład

  1. Paweł Dudziński – przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski – zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos – sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek – członek
  6. Tadeusz Jeziorowski – członek
  7. Wojciech Tutak – członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn – członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Zmiany składu 2000-2021

Pierwszy skład 2000 r.[7]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Zenon Piech — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Jan Kazimierz Czubak — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Adam Koperkiewicz — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Adam Sosnowski — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2001 r.[13]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Zenon Piech — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Jan Kazimierz Czubak — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Adam Sosnowski — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2002 r.[14]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Henryk Seroka — zastępca przewodniczącego
  3. Adam Misiuwaniec — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Andrzej Przedpełski — członek
  11. Jan Wroniszewski — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2004 r.[15]

  1. Stefan Kuczyński — przewodniczący
  2. Henryk Seroka — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Jerzy Kukliński — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Jan Wroniszewski — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2008 r.[16]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Dariusz Woźnicki — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Henryk Seroka — członek
  12. Urszula Zgorzelska — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2010 r.[17]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marceli Antoniewicz — członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Maciej Korkuć — członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Marek Makowski — członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2015 r.[18]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Piotr Dymmel — członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2016 r.[19]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Przemysław Mrozowski
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Alfred Znamierowski — członek

Zmiana składu 2021 r.[20]

  1. Paweł Dudziński — przewodniczący
  2. Jan Wroniszewski — zastępca przewodniczącego
  3. Grzegorz Latos — sekretarz
  4. Marek Adamczewski – członek
  5. Tadeusz Sobieszek — członek
  6. Tadeusz Jeziorowski — członek
  7. Wojciech Tutak — członek
  8. Michał Karalus – członek
  9. Robert Szydlik – członek
  10. Henryk Seroka – członek
  11. Sławomir Górzyński – członek
  12. Piotr Gołdyn — członek
  13. Wojciech Fałkowski – członek

Kontrowersje

W roku 2014 do Ministra Administracji i Cyfryzacji skierowany został list członków Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN w sprawie nieprawidłowości w działalności Komisji Heraldycznej. Podniesione w piśmie zarzuty dotyczyły braku przejrzystości oraz obiektywizmu praktyk i procedur. Wskazano na zaistnienie konfliktu interesów w sytuacji projektowania symboli przez członków, pełniących jednocześnie funkcję ich opiniowania. W szczególności dotyczyło to osoby przewodniczącego Komisji Heraldycznej oraz jednego z członków. Wnioskowano o rekonstrukcję Komisji dla odzyskania przez nią opinii instytucji obiektywnej i wiarygodnej. Pismo podpisało 15 naukowców skupionych przy ZNPHiE[21].

W odpowiedzi udzielonej przez Ministerstwo w marcu 2015 roku stwierdzono, „że przepisy prawa dotyczące Komisji Heraldycznej nie zawierają zakazu projektowania przez członków Komisji symboli jednostek samorządowych”, ich zaangażowanie w projektowanie wynika stąd, że „środowisko osób zajmujących się naukowo heraldyką i weksylologią jest w Polsce niezmiernie wąskie”, a gwarancją obiektywności ocen Komisji ma być „nakaz wyłączenia się autorów projektów symboli samorządowych […] z omawiania projektu, jak i głosowania nad uchwałą w jego sprawie”[22].

Minister Administracji i Cyfryzacji zwrócił się do Komisji Heraldycznej z wnioskiem o podjęcie uchwały sankcjonującej jednoznaczny nakaz wyłączenia się autorów projektów z udziału w pracach Komisji Heraldycznej. Uchwała przyjęta została przez Komisję Heraldyczną na posiedzeniu 13 marca 2015 r.[23] Działalność projektową zawiesił Paweł Dudziński[24]. Z projektowania nie zrezygnowali Piotr Gołdyn[25][26], Henryk Seroka[27][28], Robert Szydlik[29][30], Wojciech Tutak[31][32] i Alfred Znamierowski[33][34].

Przypisy

  1. Art. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 1998 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem reformy ustrojowej państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 162, poz. 1126)
  2. Art. 2a ust. 5 ustawy z dnia 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach (Dz.U. z 2016 r. poz. 38)
  3. 3,0 3,1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 723)
  4. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Administracji i Cyfryzacji (Dz.U. z 2011 r. nr 248, poz. 1479)
  5. 5,0 5,1 Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 marca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2012 r. poz. 398)
  6. Paweł Dudziński: Herb miasta Kolbuszowej. Przyczynek do prac Komisji Heraldycznej przy MSWiA, [w:] „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego”, T. IX (XX) (2010), ISSN 1230-803X, s. 123.
  7. 7,0 7,1 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 stycznia 2000 r. w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2000 r. nr 6, poz. 83)
  8. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. z 2008 r. nr 195, poz. 1210)
  9. Komisja Heraldyczna (strona archiwalna). msw.gov.pl
  10. Co warto wiedzieć o tworzeniu symboli jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. mswia.gov.pl
  11. Sejm ustanowił nowe odznaczenie – Krzyż Wschodni. polskieradio.pl, 2016-11-04. [dostęp 2017-01-07].
  12. Podpisane ustawy w grudniu 2016: Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o ustanowieniu Krzyża Wschodniego – podpisana 28 grudnia 2016 r.. prezydent.pl
  13. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 listopada 2001 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2001 nr 134 poz. 1513)
  14. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 września 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2002 nr 166 poz. 1368)
  15. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2004 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2004 nr 144 poz. 1528)
  16. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 października 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2008 nr 195 poz. 1210)
  17. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lipca 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2010 nr 134 poz. 901)
  18. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 sierpnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2015 poz. 1384)
  19. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 22 marca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2016 poz. 403)
  20. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 września 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie powołania Komisji Heraldycznej (Dz.U. 2021 poz. 1846)
  21. Pismo Przewodniczącego Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych PAN do Ministra Administracji i Cyfryzacji z dn. 4 grudnia 2014 r., [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  22. Zenon Piech: Sprawozdanie z powołania oraz pierwszego roku działalności Zespołu Nauk Pomocniczych Historii i Edytorstwa przy Komitecie Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, Zenon Piech, [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, cejsh.icn.edu.pl
  23. Pismo Podsekretarza stanu Marka Wójcika w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji z dn. 31 marca 2015 r. (DAP-WZPK.75.34.2015), [w:] Studia Źródłoznawcze. Commentationes” 2015, Tom 53, http://cejsh.icm.edu.pl
  24. Paweł Dudziński: Autoreferat, Postępowanie habilitacyjne w dziedzinie nauk humanistycznych w dyscyplinie: historia, Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów, 2016, ck.gov.pl
  25. Władysławów: W herbie gminy zagości złoty lew, 7 października 2019 r., iturek.net
  26. Wybór najkorzystniejszej oferty, Zapytanie ofertowe pn.: Opracowanie dokumentacji oraz symboli Gminy Radziejowice, Gmina Radziejowice 3 marca 2020 r.
  27. Uchwała nr 23-1557/O/2020 Komisji Heraldycznej z 12 marca 2020 r. w sprawie projektów herbu, flagi, sztandaru, pieczęci, łańcuchów oraz Odznaki Honorowej Gminy Tyrawa Wołoska.
  28. Henryk Seroka, Herb Gminy Tyrawa Wołoska w świetle miejscowej tradycji historycznej i zasad heraldyki – uzasadnienie projektu herbu z opisem projektów flagi, pieczęci, sztandaru, insygniów oraz Odznaki Honorowej, [w:] Flaga, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Weksylologicznego Nr 25 (53) kwiecień-czerwiec 2021, weksylologia.pl
  29. Uchwała nr 49-2060/O/2021 Komisji Heraldycznej z dnia 2 lipca 2021 r.w sprawie projektów herbu. flagi, flagi stolikowej, banneru, sztandaru i pieczęci gminy Łyse
  30. Projekt herbu Gminy Łyse uzyskał pozytywną opinię Komisji Heraldycznej, Oficjalny Serwis Internetowy Gminy Łyse, 17 sierpnia 2021 r., gminalyse.pl
  31. Wojciech Tutak, Heraldyka gminy i miasta Tykocin. Ekspertyza historyczno-geograficzno-heraldyczna, 2019, Załącznik Nr 9 do uchwały Nr XXI/128/2020 Rady Miejskiej w Tykocinie z dnia 6 marca 2020 r., Dziennik Urzędowy Województwa Podlaskiego, edziennik.bialystok.uw.gov.pl
  32. Kogut będzie bardziej dostojny i zgodny z zasadami heraldyki. Kurów zmienia herb, tm/gp, 11 kwietnia 2021, tvn24.pl
  33. Uchwała nr 56-1045/O/2019 Komisji Heraldycznej z dnia 26 lipca 2019 r.w sprawie projektów herbu oraz łańcuchów miasta Suwałki
  34. Stanowisko ws. nowego herbu Suwałk, Urząd Miejski w Suwałkach, 2 grudnia 2019, um.suwalki.pl

Linki zewnętrzne