Majmonides

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Majmonides
موسى بن ميمون بن عبد الله القرطبي الإسرائيلي

Pomnik Majmonidesa w Kordobie
Data i miejsce urodzenia

1135
Kordoba

Data i miejsce śmierci

13 grudnia 1204
Kair

Miejsce spoczynku

Tyberiada

Zawód, zajęcie

filozof, lekarz

Narodowość

żydowska

Majmonides, rabbi Mosze ben Majmon, Rambam, Abu Imran Musa Ibn Majmun, hebr. ‏רבי משה בן מיימון‎, arab. ‏موسى بن ميمون بن عبد الله القرطبي الإسرائيلي‎ (ur. 1135 w Kordobie, zm. 13 grudnia 1204 w Kairze) – żydowski filozof (główny przedstawiciel arystotelizmu żydowskiego) i lekarz. Był autorem najważniejszego średniowiecznego komentarza do Talmudu – „Księga przykazań” (Sefer ha-Micwot).

Życie

Majmonides w wyniku prześladowań religijnych opuścił około roku 1150 islamską Hiszpanię, studiował w Fezie teologię i medycynę, od roku 1165 osiadł w Egipcie. W Kairze został osobistym lekarzem sułtana Saladyna[1] oraz przywódcą tamtejszej gminy żydowskiej. Zajmował się handlem, medycyną, pisał prace z dziedziny prawa żydowskiego, medycyny, filozofii. Pochowany w Tyberiadzie w Izraelu; jego grób jest celem pielgrzymek.

Trzynaście zasad wiary

W Komentarzu do Miszny sformułował tzw. Trzynaście zasad wiary, opisujących podstawy wiary judaizmu. Wiele wspólnot żydowskich włączyło ich recytację do swoich porannych modlitw. Jest wśród nich wyznanie wiary w przyjście Mesjasza: Wierzę z całkowitym przekonaniem w przyjście Mesjasza i mimo iż może się opóźnić, oczekuję Jego przyjścia codziennie[2].

Lista zasad wiary:

  1. Istnienie Boga;
  2. Jedność Boga;
  3. Duchowa i niecielesna natura Boga;
  4. Wieczna natura Boga;
  5. Jedynie Bóg powinien być przedmiotem kultu;
  6. Objawienie Boga przez proroków;
  7. Wyższość Mojżesza w stosunku do innych proroków;
  8. Boże Prawo dane na Synaju;
  9. Niezmienność Tory jako Bożego Prawa;
  10. Boża presciencja (przedwiedza) ludzkich działań;
  11. Nagroda za dobro, kara za zło;
  12. Przyjście Mesjasza żydowskiego;
  13. Zmartwychwstanie umarłych[3].

Twórczość filozoficzna

Podobnie jak w przypadku filozofów arabskich, w których ślady poszedł Majmonides, dzieło jego pozostawało zarówno pod wpływem neoplatonizmu, jak i arystotelizmu; akcentując wszakże zaznaczone już u Ibn Dauda momenty, Majmonides wyraźnie umieszcza na pierwszym miejscu Arystotelesa. Fakt ten wyjaśnia niezaprzeczalny wpływ, jaki Majmonides wywarł na filozofów chrześcijańskich w nadchodzącym stuleciu, szczególnie zaś na św. Tomasza z Akwinu. Według doktora żydowskiego nauka Prawa Bożego i filozofia to dwie – posiadające różny charakter – formy wiedzy; muszą też respektować naturę metafizyki ci, którzy oczekują od niej racjonalnego potwierdzenia wiary religijnej. W przeciwieństwie do Ibn Gabirola Majmonides utrzymuje, że czyste inteligencje nie posiadają materii oraz że materia ciał niebieskich różni się od materii ciał ziemskich[potrzebny przypis].

Dzieła

Głównymi dziełami Majmonidesa były:

  • Przewodnik błądzących (More Newuchim)[4], napisany między 1185 a 1190 r.[5] – podstawowe dzieło filozoficzne Majmonidesa. We wstępie zawarta została klasyczna formuła zasad doktrynalnych judaizmu oraz podstawy racjonalistycznych poglądów filozoficznych, które wywarły wpływ na filozofię scholastyczną.
  • Powtórzenie Tory, inny tytuł Silna dłoń (Miszne Tora, Jad Ha-Chazaka) (1180), którego częścią jest Księga przykazań (Sefer ha-Micwot) – wielka kodyfikacja prawa żydowskiego, wyodrębniająca i omawiająca 613 przykazań prawa Mojżeszowego. Była ona podstawą wszystkich późniejszych komentarzy do prawa żydowskiego.
  • Komentarz do Miszny (Perush ha-Mishnah) – napisany w celu podniesienia rangi Miszny, jako samodzielnego, pełnoprawnego źródła studiów. Miał służyć zarówno jako wstęp do Talmudu, jak i jego rewizja, poprzez przegląd różnych interpretacji ze wskazaniem właściwych[6].

Przypisy

  1. ↑ Brigitte Hintzen-Bohlen: Sztuka i Architektura – Andaluzja. Warszawa: Wydawnictwo Philip Wilson, 2008, s. 416. ISBN 978-3-8331-5106-4.
  2. ↑ Roy H. Schoeman: Salvation is from the Jews (John 4:22). The Role of Judaism in Salvation History from Abraham to the Second Coming. San Francisco: Ignatius Press, 2003, s. 74. ISBN 0-89870-975-X.
  3. ↑ Traktat Sanhedryn, rozdz. 10.
  4. ↑ Zob. w przekładzie polskim.
  5. ↑ Por. Isadore Twersky: Maimonides. w: Understanding Rabbinic Judaism. From Talmudic to Modern Times. Jacob Neusner (red.). Nowy Jork: Ktav Publishing House, 1974, s. 202. ISBN 0-87068-238-5.
  6. ↑ Isadore Twersky: Maimonides. w: Understanding Rabbinic Judaism. From Talmudic to Modern Times. Jacob Neusner (red.). Nowy Jork: Ktav Publishing House, 1974, s. 195. ISBN 0-87068-238-5.

Linki zewnętrzne

Judaizm i Żydzi
Żydowskie ruchy religijne
Ludy wyznające judaizm
Filozofia żydowska
Teksty religijne
Żydowscy przywódcy
Życie i kultura
Ważne miejsca i osoby
Modlitwy i przedmioty kultu
Języki
Historia
Polityka
Antysemityzm

Źródło: „https://encyklopedianumizmatyczna.pl/index.php?title=Majmonides&oldid=5642”