Sesterc
Sesterc, sestercjusz (łac. sēstertĭŭs, l.mn. sēstertii) – w starożytności ważna rzymska moneta rozmienna i obrachunkowa.
W mennictwie rzymskim
W czasach Republiki srebrny, równy 1/4 denara (tj. 2,5 asa), a później o wartości równej 4 asom. Stąd jego nazwa pochodząca od łac. semis tertius (dosł. półtrzecia = dwa i pół), a wyrażana na monecie oznaczeniem IIS[1] (później HS)[uwaga 1].
Wraz z denarem wprowadzony jako jego podziałka w 268 r. p.n.e., w okresie drugiej wojny punickiej, o wadze początkowo 1,13 g, a od 217 p.n.e. zmniejszonej do 0,97 g. Przerwaną wtedy emisję sestercjusza podjęto znów w 82 p.n.e. Od 43 p.n.e. wprowadzono go do obiegu już jako monetę z brązu wagi 27,3 g, równą 2 dupondiusom. Od czasów Augusta, w okresie cesarstwa standardowo kursował jako moneta brązowa (właściwie mosiężna) o identycznej równowartości, aż do panowania Galiena[2].
W I-III wieku n.e. we wschodniej (greckojęzycznej) części imperium funkcjonowała w lokalnym (miejskim) obiegu prowincjonalnym równa sestercjuszowi moneta o nazwie tetrassarion (tj. wartości 4 assarionów, czyli asów)[3].
Uwagi
- ↑ Błędnie używane dziś określenie „sestercja” stosowane było przez Rzymian, ale jedynie dla oznaczenia kwoty 1000 sesterców (Słownik łacińsko-polski (red. K. Kumaniecki). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 458).
Przypisy
- ↑ Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. T. 1 (red. E. Wipszycka). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 271, ISBN 83-01-00743-5
- ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej A―Z (red. Zdzisław Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 678, ISBN 83-010-3529-3.
- ↑ Andrzej Mikołajczyk: Leksykon numizmatyczny. Warszawa-Łódź: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 268.
