Stanisław Sikora (rzeźbiarz)

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Stanisław Sikora

Tablica pamiątkowa na Saskiej Kępie w Warszawie
Data i miejsce urodzenia

17 listopada 1911
Stryszawa

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 2000
Warszawa

Narodowość

Polak

Dziedzina sztuki

rzeźba, medalierstwo

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1969) Złoty Krzyż Zasługi (1955) Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955) Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju" (1968)
Popiersie Ignacego Jana Paderewskiego przed wejściem do Parku Skaryszewskiego w Warszawie

Stanisław Sikora (ur. 17 listopada 1911 w Stryszawie, zm. 22 sierpnia 2000 w Warszawie) – polski rzeźbiarz i medalier, poeta i sportowiec. Autor licznych pomników, rzeźb, medali i tablic pamiątkowych. Uczestnik ponad 400 wystaw, krajowych i zagranicznych, w tym 22 indywidualnych. Syn Jana i Katarzyny z Leńczowskich. Stała ekspozycja jego prac przez lata znajdowała się w Muzeum Miejskim w Żywcu[1][2], zaś od 2021 mieści się w Stryszawie[3].

Życie i twórczość

 Z tym tematem związana jest kategoria: Twórczość Stanisława Sikory.

Nauki pobierał m.in. w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego i warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Był uczniem Tadeusza Breyera, twórcy warszawskiej szkoły rzeźby[4]. Jeszcze przed wojną - wraz z Maksymilianem Potrawiakiem i Janem Bogusławskim - brał udział w pracach przy Mauzoleum Gustawa Orlicz-Dreszera w Gdyni[5].

Od 1946 mieszkał i tworzył na Saskiej Kępie w Warszawie[6]. Zrealizował m.in. pomnik Czynu Chłopskiego w Warszawie (1969) oraz popiersia: Bolesława Prusa, Stefana Żeromskiego, Ignacego Jana Paderewskiego i Fryderyka Chopina. Jego autorstwa były także płaskorzeźby umieszczone na fasadzie kina „Praha”[7]. Wspólnie z Teodorem Bursche zrealizował pomnik ku czci Polaków pomordowanych w b. obozie koncentracyjnym w Mauthausen[8]. Jest także autorem rzeźby na nagrobku Stefana Jaracza na cmentarzu Powązkowskim[9].

Zaprojektował dwie monety kolekcjonerskie wybite w postaci prób niklowych[10]:

  • 10 złotych 1969 25-lecie PRL[11][12],
  • 10 złotych 1970 Dwudziestopięciolecie powrotu do macierzy 1945–1970[13],

wybite również w wersjach miedzioniklowych (po 22 sztuki)[14].

W 1999 opublikowano jego autobiografię Jedno życie i Szkicowanie myśli.

Odznaczenia

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Rzeźby i medale Stanisława Sikory. muzeum-zywiec.pl. [dostęp 2012-08-16].
  2. ↑ Agnieszka Kowalska: Rzeźby i medale Stanisława Sikory. warszawa.wyborcza.pl, 2002-05-13. [dostęp 2020-10-18].
  3. ↑ Stanisław Sikora wrócił do Stryszawy. stryszawa.pl, 2021-06-30. [dostęp 2022-07-12].
  4. ↑ Eleonora Stokowska-Starzycka, Stanisław Sikora - rzeźbiarz i medalier, (praca magisterska na kierunku Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego), Warszawa , 2009, s. 26.
  5. ↑ Paweł Giergoń: Rzeźby Stanisława Sikory w gmachu Urzędu Rady Ministrów. sztuka.net, 2010-12-11. [dostęp 2014-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-28)].
  6. ↑ Rzeźbiarze Saskiej Kępy wczoraj i dziś. Warszawa: Klub Kultury Saska Kępa, 2011, s. 28-29.
  7. ↑ Paweł Giergoń: Warszawa - Kino Praha. sztuka.net. [dostęp 2014-05-29].
  8. ↑ Irena Grzesiuk-Olszewska: Polska rzeźba pomnikowa w latach 1945-1995. Warszawa: NERITON, 1995, s. 182-183.
  9. ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 67, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”. 
  10. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 34, ISBN 978-83-87355-88-3.
  11. ↑ Próba MIEDZIONIKIEL 10 złotych 1969 - 25 lecie PRL - rzadkość st. 1/1- | Archiwum Gabinetu Numizmatycznego D. Marciniak, archiwum.gndm.pl [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-25] (pol.).
  12. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 194, ISBN 978-83-87355-88-3.
  13. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 200, ISBN 978-83-87355-88-3.
  14. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety próbne 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2018, s. 194, 200, ISBN 978-83-87355-88-3.

Bibliografia

  • Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP 1945-1970. Słownik biograficzny. Warszawa: Okręg Warszawski ZPAP, 1972.
  • Stanisław Sikora. Ekspozycja stała w Zespole Zamkowo-Parkowym Stary Zamek w Żywcu

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://encyklopedianumizmatyczna.pl/index.php?title=Stanisław_Sikora_(rzeźbiarz)&oldid=5177”