1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy przewiązany

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy przewiązany
Dane podstawowe
Emitent

Mennica Państwowa

Nominał

1 złoty

Rocznik

1928

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

35 szt. Ni
105 szt. B
5 szt. Cu

Projektant

Józef Aumiller

Opis fizyczny
Masa

7 g (Ni, B)
6,9 g (Cu)

Średnica

25 mm

Materiał

nikiel (Ni), brąz (B)

Rant

gładki

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta próbna kolekcjonerska

1 złoty 1928 Wieniec kwiatowy przewiązanymoneta próbna okresu złotowego II Rzeczypospolitej wybita według projektu Józefa Aumillera z datą roczną 1928[1].

Moneta należy do serii czterech próbnych złotówek z 1928 r. zaprojektowanych przez Józefa Aumillera, z których żadna nie stała się wzorem dla wprowadzonej w 1929 r. monety niklowej o tym nominale[2][3].

Na monecie nie ma napisu „PRÓBA”, a znak mennicy umieszczony jest na rewersie[1].

Rys historyczny

Jako element reformy walutowej Władysława Grabskiego rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 20 stycznia 1924 r., znowelizowanym w kwietniu tego samego roku, wprowadzono między innymi srebrną (próby 750) monetę jednozłotową, o masie 5 gramów i średnicy 23 mm, której wzór został ustalony rozporządzeniem Ministra Skarbu z 26 maja 1924 r. razem z wzorami pozostałych planowanych do wprowadzenia do obiegu nominałów monet od 1 grosza do 100 złotych[4].

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 5 listopada 1927 r. zmieniono system monetarny, zastępując między innymi srebrną monetę jednozłotową odpowiednikiem w niklu o parametrach: masa – 7 gramów, średnica – 25 mm[5].

Cztery projekty wzoru niklowej złotówki przygotował kierownik artystyczny Mennicy PaństwowejJózef Aumiller, który prowadził również dział medalierski. Monety te miały identyczny rysunek awersu z datą 1928, z rysunkiem godła zgodnym z zaprojektowanym przez Zygmunta Kamińskiego i wprowadzonym w grudniu 1927 r. (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980)[3][5].

Rewersy Aumillera miały tradycyjną kompozycję. W centralnej części umieszczony został nominał otoczony jednym z czterech wieńców[3]:

  • zbożowym,
  • dębowym,
  • kwiatowym przewiązanym u dołu,
  • kwiatowym nieprzewiązanym u dołu.

Projekty te nie znalazły uznania. W rozpisanym konkursie wybrano do realizacji projekt M.Kotarbińskiego, w którym nominał otoczony był ornamentem geometrycznym w stylu art déco[6].

Awers

Na tej stronie znajduje się godło – orzeł w koronie według wzoru z grudnia 1927 r., dookoła w otoku napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, na samym dole rok – 1928, po obydwu stronach którego umieszczono spłaszczone gwiazdy sześcioramienne[7][1].

Rewers

Rysunek rewersu to nominał „1" otoczony wieńcem z liści i owoców przewiązanym u dołu, poniżej otokowo napis „ZŁOTY”, za którym znajduje się herb Kościeszaznak mennicy w Warszawie[7][1].

Opis

Wieniec kwiatowy przewiązany w miedzi

Monetę wybito w Mennicy Państwowej, z rantem gładkim, na krążku o średnicy 25 mm w[1]:

Istnieje drugi projekt Józefa Aumillera rewersu z wieńcem złożonym z kwiatów i owoców – nieprzewiązanym u dołu[8].

Pod koniec drugiego dziesięciolecia XXI w. ze znanych monet II Rzeczypospolitej złotówka z wieńcem kwiatowym przewiązanym z 1928 r. jest[9]:

Zobacz też

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 124–125, ISBN 978-83-87355-65-4.
  2. Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 116–126, ISBN 978-83-87355-65-4.
  3. 3,0 3,1 3,2 Mennica Polska S.A., Blister: Złotówki okresu międzywojennego, „240 lat Mennicy Polskiej”, Warszawa, s. 5–6.
  4. Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918-1945, wyd. pierwsze, Sosnowiec 2008, s. 150, 230, ISBN 83-912223-4-9.
  5. 5,0 5,1 Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918-1945, wyd. pierwsze, Sosnowiec 2008, s. 157, ISBN 83-912223-4-9.
  6. Mennica Polska S.A., Blister: Złotówki okresu międzywojennego, „240 lat Mennicy Polskiej”, Warszawa, s. 6.
  7. 7,0 7,1 Czesław Kamiński, Ilustrowany katalog monet polskich 1916–1975, wyd. IV poprawione i uzupełnione, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1976, s. 69–70.
  8. Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 126–129, ISBN 978-83-87355-65-4.
  9. Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919 – 1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 16–60, 64–278, ISBN 978-83-87355-65-4.

Bibliografia