3 grosze polskie (1826–1827)

Z Polska Encyklopedia Numizmatyczna
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
3 grosze polskie (1826–1827)
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

3 grosze

Rocznik

1826, 1827

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

ok. 1 000 000 sztuk

Data emisji

1826

Data wycofania

luty 1851

Opis fizyczny
Masa

8,57 g

Średnica

25 mm

Materiał

miedź

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa, moneta z otokiem

3 grosze polskie (1826–1827) – moneta trzygroszowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, bita na podstawie zgody cara Aleksandra I z 20 października 1818 r., wyrażonej między innymi na emisję monet miedzianych 1 i 3 grosze z dodatkowym napisem na rewersie „Z MIEDZI KRAIOWEY”. Monetę bito w latach 1826 i 1827, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[1], a wycofano z obiegu w lutym 1851 r.[2]

Awers

Na tej stronie umieszczono średni herb Królestwa Kongresowego, tzn. orła rosyjsko-polskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi, na tle gronostajowego płaszcza, tarcza herbowa z polskim orłem[3]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak intendenta mennicy w Warszawie – I.B. (Jakuba Benika). Dookoła znajduje się wypukły otok[4].

Awers jest identyczny z awersem monety 3 grosze polskie (1819–1835)[4].

Rewers

Na tej stronie umieszczono nominał „3”, pod nim napis „GROSZE”, poniżej „POLSKIE”, a pod nim rok bicia: 1826 albo 1827, a poniżej otokowo, w półkolu napis:

Z MIEDZI KRAIOWEY.

Dookoła znajduje się wypukły otok[4].

Opis

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w miedzi, na krążku o średnicy 25 mm, masie 8,57 grama, z otokiem, z rantem ząbkowanym[5][4]. Według sprawozdań mennicy w latach 1826 i 1827 w obieg wypuszczono ok. 1 065 030 sztuk[6]. Dokładniejsze podanie nakładu jest niemożliwe, ponieważ w roku 1827 monetę bito razem z 3 grosze polskie (1819–1835), a mennica w swoich sprawozdaniach raportowała jedynie liczbę wprowadzanych do obiegu monet konkretnego nominału, bez podawania typu[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli[7]:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
3 grosze polskie 1826 Z MIEDZI KRAIOWEY ponad 400 000 3 grosze polskie 1826 IB.jpg
3 grosze polskie 1827 Z MIEDZI KRAIOWEY ponad 400 000 bito również monety 3 grosze polskie (1819–1835) 3 grosze polskie 1827 Z MIEDZI KRAIOWEY.jpg

W roku 1827 powrócono do bicia trzygroszówki według rysunku monety wprowadzonego w roku 1819[4]. W roku 1835 monetę zastąpiono trzygroszówką polsko-rosyjską[4].

Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[8].

Nowe bicie

Istnieją monety nowego bicia z 1857 r. z mennicy w Warszawie dla obydwu roczników, przy czym dla 1827 istnieje również nowe bicie ze znakiem intendenta F.H. zamiast I.B[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5–8.
  2. Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  3. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99.
  5. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 272.
  6. 6,0 6,1 Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. Tadeusz Iger, Katalog trojaków polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2008, s. 279–286.
  8. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 791,857.
  9. Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764-1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 144–184.